مقدمه
هیچ سرمایهگذاری و هیچ بازار سرمایهای نمیتواند کاملاً بدون ریسک و خطر باشد. به همان قدر که بازار سرمایه میتواند باعث سودآوری شود، میتواند زیان هم به بار بیاورد. این قسمت ترسناک و البته چالشبرانگیز بازار سرمایه است. بازار ارز دیجیتال هم مثل دیگر بازارهای سرمایه از این قاعده مستثنی نیست. کسانی که میخواهند در این بازار فعالیت کنند باید به این امر آگاه باشند که به همان میزان که سرمایهگذاری درست و اصولی به سودآوری ختم میشود، یک سرمایهگذاری غلط باعث زیان میشود.
یکی از عواملی که در بحث جلوگیری از زیان مؤثر است؛ بحث مدیریت ریسک است. اگر بتوانیم ریسکپذیریمان را در بازار ارز دیجیتال مدیریت کنیم نهتنها زیان نمیکنیم بلکه سود هم به دست میآوریم. در این مقاله با مبحث مدیریت ریسک ارز دیجیتال همراه ما باشید.
مدیریت ریسک در بازار ارز دیجیتال
مدیریت ریسک در بازار ارز دیجیتال به فرایند شناسایی، تحلیل و پاسخ به عوامل خطر سازی گفته میشود که در هنگام سرمایهگذاری در این بازار ممکن است پیش بیاید. اگر مدیریت ریسک ارز دیجیتال بهدرستی انجام شود، میتواند با کنترل وقایع آینده از ضررهای احتمالی پیشگیری کند.
ارزهای دیجیتال، داراییهای غیرمتمرکز هستند که بر خلاف ارزهای فیات تحت کنترل مرجع نظارتی یا بانک مرکزی قرار ندارند. این ارزها محصولی را به فروش نمیرسانند، بازدهی کسب نمیکنند یا برای هزاران نفر شغل ایجاد نمیکنند. آن ها بهطورکلی سود سهامی پرداخت نمیکنند. ازاینجهت ارزشگذاری آن ها بسیار دشوار است.
علاوه بر این یک سفارش نسبتاً بزرگ میتواند بهراحتی قیمت ارزهای دیجیتال را به سمت بالا یا پایین سوق دهد. در بازار رمزارزها همواره باید سعی کرد که در کف قیمت خرید کرد؛ یعنی هنگامی که قیمت ارز دیجیتال کاهش مییابد و در سقف قیمت فروخت. مشکل این است که اکثر مردم نمیدانند که چه زمانی دارایی خود را بفروشند. همه این موارد نشاندهندة ریسک بازار ارز دیجیتال است.
بازار ارز دیجیتال هم مانند هر بازار دیگری خالی از ریسک نیست.
انواع ریسک در بازار ارز دیجیتال
چهار نوع ریسک اصلی در بازار ارز دیجیتال وجود دارد که باید از آن ها آگاه بود تا معامله موفقیت آمیزی انجام داد:
ریسک بازار
یک اصطلاح قدیمی در ارز دیجیتال به نام “هودل” وجود دارد که میگوید توکنهای خود را حفظ کنید و امیدوار باشید که به ماه بروند (به معنای آنکه افزایش قیمت زیادی داشته باشند). نکته دیگر این است که در کف قیمت بخرید یعنی هنگامی که قیمت ارز دیجیتال کاهش مییابد به خرید آن بپردازید. نکتة دیگری که بسیاری از معامله گران هنوز متوجه آن نشدهاند، نحوه خروج از ضرر است.
خروج بهموقع برای کسب سود یک موضوع است و خروج از ضرر نیز یک موضوع کاملاً متفاوت است. در اینجا بحث سفارشهای استاپ لاس (stop-loss) یا حد ضرر به میان میآید. انجام معامله بینقص ملزم به داشتن نقاط ورودی و نقاط حد ضرر دقیق است تا به مدیریت ریسک و توقف ضرر خود در معاملات بپردازیم. اکثر معامله گران بین 1 الی 3 درصد سرمایه خود را در هر معامله ریسک میکنند. این محدوده ممکن است مناسب تمام افراد نباشد، اما سفارشهای حد ضرر همواره باید در این محدوده باشند.
ریسک طرف مقابل معامله
یکی دیگر از ریسکهای موجود در بازار ارز دیجیتال، ریسک طرف مقابل معامله (Counterparty Risk) است. در این شرایط امکان هک شدن صرافیها وجود دارد. نفوذهای امنیتی اغلب در عرصه ارز دیجیتال رخ میدهد. فقط در سال 2019، 12 صرافی بزرگ ارز دیجیتال هک شدند. این شرایط نامناسب معمولاً به تعطیل شدن صرافی، ازدسترفتن پول یا کسبوکار مردم و خروج کاربران از این حوزه منجر میشود. این یکی دیگر از ریسکهای بازار ارز دیجیتال است.
معاملات مارجین ارز دیجیتال
معاملات مارجین به معنای استفاده از سرمایههای قرض گرفته شده از کارگزاری بهمنظور انجام معاملات داراییهای مالی میباشد. معاملات مارجین میگویند که وثیقه وام از کارگزاری را شکل دهند. یکی روشهای کاهش ریسک طرف مقابله، انجام معاملات مارجین است. اکثر مردم اعتقاد دارند که معاملات مارجین بهترین روش برای ازدستدادن سرمایه است.
این حرف زمانی درست است که کاربر بداند چه کاری میخواهد انجام دهد. انجام معاملات مارجین بدون داشتن اطلاعات درباره آن همانند هدایت کشتی است بدون آن که اطلاعاتی دربارة ناخدا بودن داشته باشید؛ بنابراین اگر این معاملات بدون دانش کافی انجام شوند ریسک بزرگی محسوب میشوند.
ریسک روانشناختی
این ریسک ارتباط کمتری با پول شما دارد اما همچنان یک ریسک بزرگ محسوب میشود. اگر ذهن شما برای تصمیمگیریهای مهم و بزرگ آماده نباشد و نتوانید منطقی فکر کنید، معاملات خوبی هم نمیتوانید انجام دهید.
با مدیریت ریسک می توان مقدار ریسک معامله را کنترل کرد.
چگونه مدیریت ریسک کنیم؟
تنوع در سبد سرمایهگذاری
باتوجهبه نوسانات بازار ارز دیجیتال، بهتر است همة تخممرغهایتان را در یک سبد نگذارید. کلیه سرمایهگذاران باتجربه با سرمایهگذاری در داراییهای گوناگون و ایجاد تنوع، به محافظت از خود و سرمایهشان در برابر ریسک میپردازند. به طور معمول انتخاب ترکیبی از یک گروه دارایی (حتی ترکیبی از گروههای دارایی متفاوت در سبد سرمایهگذاری شما) برای سرمایهگذاری، تدبیر خوبی برای کاهش خسارات ناشی از نوسانهای ناگهانی قیمت در یک صنعت یا بازار است. نوسان بازار ارزهای دیجیتال میتواند حتی مطمئنترین معاملات را خراب کند و ضرر هنگفتی به سرمایهگذاران برساند؛ بنابراین بهتر است روی ارزهای متفاوتی سرمایهگذاری کنید.
توجه به سیاستهای قانونی کشور
هرچند ماهیت وجودی ارزهای دیجیتال و سرمایهگذاری برروی آن ها در اغلب کشورهای دنیا بهصورت قانونی پذیرفته شده است، اما برخی از دولتها برای مبادلات ارزهای دیجیتال، محدودیتهایی را اعمال کردهاند. این قوانین و محدودیتها باتوجهبه شرایط حاکم بر جامعه میتواند تغییر کند؛ بنابراین بهتر است همواره از قوانین جدید و تغییرات آن خبر داشته باشید.
مدیریت احساسات و هیجان
یکی از مواردی که میتواند معاملات را خراب کند، تصمیمهای احساسی و غیرمنطقی است. همیشه سعی کنید که خونسرد و منطقی باشید. احساسات خود را مدیریت کنید و بر اطلاعاتی که مقابل شما است مثل قیمت، حجم، اخبار و روند بازار تمرکز کنید.
رعایت نسبت ریسک به پاداش (ریوارد)
تریدرها اغلب از این نسبت برای تعیین ورود به معامله یا عدم ورود به معامله استفاده میکنند. نسبت ریسک به پاداش، نشان میدهد که سرمایهگذار بهازای ریسک ازدستدادن هر واحد از دارایی خود در یک سرمایهگذاری، حاضر است چه مقدار پاداش کسب کند. بسیاری از سرمایهگذاران از این نسبت برای مقایسه سودهای مورد انتظار (Expected Returns) از یک سرمایهگذاری با مقدار ریسکی که برای کسب آن سودها باید متحمل شوند، استفاده میکنند. توجه به این نسبت و محاسبه آن قبل از ورود به یک معامله، یکی از راههای مناسب برای مدیریت ریسک و جلوگیری از ضررهای احتمالی است.
سرمایه گذاری در بازار ارز دیجیتال به ریسک پذیری نیاز دارد.
تحمل کردن ضرر
همة سرمایهگذاران در برخی از معاملهها ممکن است بخشی از سرمایه خود را از دست بدهند؛ سرمایهگذاران ارزهای دیجیتال نیز از این قاعده مستثنی نیستند. برخی از افراد وقتی در یک روز سرمایه خود را از دست میدهند، برای جبران آنی خسارت شروع به تصمیمگیریهای احساسی میکنند. توجه به این نکته مهم است که عجله در تصمیمگیری برای جبران سرمایه ازدسترفته، شما را به ضرر بزرگتری سوق خواهد داد.
توجه به مسائل امنیتی
کیف پولهای زیادی برای سرمایهگذاری ارز دیجیتال بهصورت نرمافزاری و سختافزاری موجود هستند. اما تمام این کیف پولها برای سرمایهگذاری معتبر نیستند. بسیار مهم است که قبل از سرمایهگذاری شناخت و اطلاعات کافی راجع به کیف پولهای معتبر بازار داشته باشید. یک نکتة مهم دیگر حفاظت از رمز عبور کیف پولتان است. هرگز کلید دسترسی به کیف پولتان را که همان کلید خصوصی شماست را در اختیار افراد دیگر قرار ندهید.
نتیجهگیری
بازار ارز دیجیتال پر از ریسک است و سرمایهگذاری در این بازار نیازمند ریسکپذیری است. اما مهمتر از ریسکپذیر بودن، مدیریت ریسک ارز دیجیتال است. در این مقاله سعی شد که انواع ریسک و راههای مختلف مدیریت آن را به شما معرفی کنیم. بدیهی است هرگونه سرمایهگذاری به کسب آگاهی و مشورت با متخصصین این امر نیاز دارد.