NFT چیست و چه ارتباطی با دنیای هنر دارد؟
احتمالاً شمایی که الان در حال خواندن این مقاله هستید، قبلاً بارها اسم ان اف تی (NFT) به گوشتان خورده است. همانطور که می‌دانید بیشتر ارزهای دیجیتال، پروژه‌ای بنیادی و مهم دارند و هدفی را دنبال می‌کنند که به دنبال رفع یک مشکل خاص است. در نهایت وقتی از دور به دنیای بزرگ رمزارزها نگاه می‌کنید، متوجه می‌شوید که هدف کلی تمام آنها این است که بتوانند ارزهای دیجیتال را جایگزین اسکناس‌ها و پول‌های فیات کنند. همین امروز، میلیون‌ها نفر در صرافی‌های ارزهای دیجیتال مشغول به معامله و خریدوفروش این ارزها هستند و ارزهای دیجیتال روزبه‌روز در بین مردم بیشتر شناخته می‌شوند.
NFTها هم برای رفع مشکلی متفاوت ایجاد شده‌اند و در صنعت‌های به خصوصی هم مورد استفاده قرار می‌گیرند. در ادامهٔ این مطلب قصد داریم در مورد چیستی آنها و اینکه در کجا استفاده می‌شوند و چه مزیتهایی دارند، بیشتر صحبت کنیم. پس اگر به این موضوع علاقه دارید، در ادامهٔ این مقاله با ما همراه باشید.
ان اف تی NFT چیست و چه کاربردهایی دارد؟
NFT چیست؟
NFT نوعی ارز دیجیتال است و در اصل مخفف کلمه (NON- FUNGIBLE TOKEN) به معنی توکن غیر قابل تعویض یا توکن غیر مثلی است. پس همین اول متوجه شدیم که NFT ها، نوعی توکن هستند. همین ابتدا بگوییم که توکن یعنی چه؟ توکن‌ها از بلاک چین استفاده می‌کنند و دارایی‌های دیجیتالی ایجاد می‌کنند. این دارایی‌ها غیر قابل تکثیر هستند. حالا توکن غیر مثلی یعنی چه؟ یعنی این توکن‌ها هیچ همتا و همانند و مثالی ندارند و از هر کدام از آنها فقط یکی وجود دارد.
پس هر NFT یک دارایی است با هویتی متفاوت و غیر قابل تکثیر یا تعویض. غیر قابل تعویض هم یعنی NFT ها را نمی‌توانید با یکدیگر، یا با ارزهای دیجیتال دیگر تعویض کنید؛ یعنی درست برعکس ارزهای دیجیتالی مثل بیت کوین یا اتریوم که قابل تعویض هستند و می‌شود واحدهای آنها را به هم تبدیل کرد. زیرا قیمت هر واحد NFT با واحد دیگر آن متفاوت است و به‌عنوان‌مثال، مانند بیت کوین نیست که تمام واحدهای آن ارزش و قیمت یکسانی داشته باشند.
با استفاده از توکنهای NFT میتوانید حتی مالکیت جزئی از یک اثر ارزشمند را داشته باشید. این مالکیت هم میتواند بر روی یک دارایی دیجیتالی باشد و هم میتواند بر روی یک ورژن توکنی شده از یک دارایی ملموس در دنیای حقیقی باشد. به‌عنوان‌مثال شما میتوانید توکن غیر قابل تعویض یا همان NFT یک نقاشی را داشته باشید.
NFT ها بر روی بلاک چین اتریوم استوار هستند و این بلاک چین از توکنهای NFT کاملاً پشتیبانی میکند. ساخت و خریدوفروش توکنهای غیر مثلی یا همان NFTها بر روی بلاک چین اتریوم، بر فریم‌ورک ERC-1155 استوار است. این استاندارد، نگهداری از توکنهای غیر قابل تعویض را در داخل یک قرارداد هوشمند ممکن می‌سازد.
توکنهای غیر قابل تعویض؛ غیر مثلی و غیر قابل تقسیم
ویژگی‌های NFT ها به‌صورت تیتروار
- غیر قابل تعویض و تقسیم بودن
- قابل‌ترید و قابل انتقال بودن
- امنیت داشتن
- اصالت داشتن و تقلبی نبودن
چطور می‌توان به خریدوفروش NFT ها پرداخت؟
در بازارهای مالی مختلفی می‌توان به خریدوفروش توکنهای NFT پرداخت. یکی از معروف‌ترین این پلتفرم‌ها (Opensea) است. شما در این پلتفرم علاوه بر اینکه میتوانید توکنهای NFT بسازید، میتوانید به خریدوفروش آنها هم بپردازید. از دیگر پلتفرم‌های این‌چنینی می‌توان به (Rarible) و (Niftygateway) اشاره کرد.
برعکس ارزهای دیجیتالی که در بازار وجود دارند مانند اتریوم و ترون و بیت کوین و غیره، هیچ ارزش ثابتی برای NFT ها در نظر گرفته نشده است. هر کدام از آنها قیمت خودشان را دارند و قیمت هر کدام بر اساس عوامل مختلفی تعیین شده است. اعتبار NFT ها به افراد است و این خود مردم هستند که مشخص می‌کنند هر NFT چقدر می‌ارزد. پس به خودی خود ارزش ذاتی ندارند و المان‌های مختلفی بر روی قیمت یک NFT تأثیر می‌گذارد.
خیلی از NFT ها برای فروش به مزایده گذاشته می‌شوند و در بالاترین قیمت به فروش می‌رسند. همین موضوع باعث می‌شود که قیمت حدودی یک اثر مشخص شود.
خریدوفروش توکنهای NFT به صورت مزایده
توکنهای NFT چه کاربردی دارند؟
این توکن‌ها در صنعت بازی‌ها (Gaming)، ایجاد هویت دیجیتال، حیطهٔ هنر، ارائهٔ گواهینامه‌ها و مجوزهای مختلف و … مورد استفاده قرار می‌گیرند. با استفاده از توکنهای NFT بازی‌ها و صنعت گیمینگ توانسته‌اند اقتصاد منحصر به فرد خودشان را ایجاد کنند. یا به‌عنوان‌مثال در ایجاد هویت دیجیتال و ذخیره کردن اطلاعات هویتی مهم در بلاک چین، NFT ها باعث افزایش امنیت حریم خصوصی و یکپارچه کردن دیتاها و داده‌های موجود می‌شوند.
اما می‌رسیم به مبحث جالب ارتباط NFT با هنر. توکنهای غیر قابل معاوضه این روزها بیشترین کاربردشان در حیطه هنر و آثار هنری است که در ادامه به طور مفصل به آن می‌پردازیم.
چه پروژه‌هایی از توکنهای NFT استفاده کرده‌اند؟
بعد از اینکه توکنهای غیر قابل معاوضه و کاربردشان حسابی سروصدا کرد، پلتفرم‌های مختلفی از این توکن‌ها استفاده کردند. این پلتفرم‌ها از NFT ها به‌عنوان آیتم‌های قابل جمع آوری (Collectible) و قابل خریدوفروش و ترید استفاده می‌کردند. مثلاً دیسنترالند (Decentraland) یک بازی و یک دنیای مجازی به صورت VR است که کاربرانش می‌توانند از زمین‌های موجود در این پلتفرم مجازی خریداری کنند و یا به ساخت و فروش این زمین‌ها بپردازند.
این پروسه خریدوفروش، با استفاده از توکنهای NFT صورت می‌گیرد. بازی‌های دیگری هم نظیر مای کریپتو هیروز (My crypto heroes) و گادز آن چیند (gosd unchained) از امتیازاتی استفاده می‌کنند که که این امتیازها را می‌توان با توکن‌ها NFT خریدوفروش کرد.
پروژه‌های مختلفی از توکن NFT استفاده می‌کنند.
ارتباط NFT ها و دنیای هنر
فرض کنید که یک نقاشی دیجیتالی طراحی کرده‌اید، یا یک استاپ‌موشن برای خود ساخته‌اید یا یک مقاله نوشته‌اید. آیا این نقاشی‌هایی که بر روی کامپیوتر طراحی و ذخیره شده‌اند و صد درصد دیجیتالی هستند، نباید در همین فضای دیجیتالی به فروش برسند؟ شما باید مالکیت این فایل دیجیتالی را ابتدا به صورت مجازی از آن خود کنید تا بتوانید در دنیای واقعی مالکیت آن را انتقال دهید و آن را به فروش برسانید.
هر اثری که شما NFT آن را دریافت کنید، آدرس الکترونیکی اختصاصی خودش را بر بستر بلاک چین دارد که فقط شما یا کسی که آن را خریداری میکند میتوانید به آن دسترسی داشته باشید. NFT خیلی از ویدئوهای خواننده‌های معروف، طرح‌های گرافیکی، استاپ‌موشن‌ها و حتی توییت‌ها، توسط افراد و کلکسیونرها با مبالغ گزافی خریداری می‌شود. هر اثر هنری، میتواند NFT مخصوص به خودش را داشته باشد که ارزش آن توسط عوامل مختلفی تعیین می‌شود.
شاید برایتان سوال پیش بیاید که چرا باوجود اینکه افرادی یک ویدئو را با مبالغ گزافی خریداری می‌کنند، افراد دیگر قادر به تماشای آن هستند و حتی می‌توانند کپی کنند؟ باید بگوییم که NFT ها ساخته شده‌اند تا قانون کپی رایتی که در دنیای حقیقی وجود دارد را برای دنیای مجازی اجرا کنند.
کسی که یک اثر هنری را خریده باشد دیگر حق مالکیت آن اثر برای اوست و قانون کپی رایت مشمول حال آن می‌شود. پس همانطور که آثار یک نقاش ممکن است صد ها بار عکس برداری شوند و پرینت گرفته شوند، آثار یک گرافیست هم در معرض همین شرایط است. و همانطور که نسخه اصلی یک نقاشی فقط در دست یک نفر است، نسخه اصلی فایل طراحی یک گرافیست هم فقط دست یک نفر است و حق کپی رایت آن هم محفوظ است.
ارتباط NFT ها با دنیای هنر دیجیتال
نکتهٔ جالب در مورد NFT ها؛ تمبرهای مجازی
احتمالاً شما هم، پدر یا پدربزرگتان چندتایی تمبر در کالکشن خودش نگه داشته است و با افتخار از آنها یاد میکند. شاید خود شما یک کلکسیونر تمبر باشید. اما اکنون که همه چیز رو به مدرن شود می‌رود، آیا تمبرها هم خودشان را به دنیای مدرن می‌رسانند؟
اداره پست اتریش توکنهای رمز نگاری شده‌ای را ایجاد کرده است که همان کارکرد تمبر را دارد. نام این شبه تمبرها، کریپتو استمپس (Crypto stamps) است. این توکن‌ها فایل‌های تصویری هستند که افراد در ارسال پیام‌های الکترونیکی خود می‌توانند از آنها استفاده کنند. هر کدام از این تمبرهای الکترونیک در قالب یک فایل تصویری بر روی بلاک چین اتریوم ذخیره می‌شوند و می‌توان به خریدوفروش آنها پرداخت. حتی کلکسیونرهایی هم وجود دارند که تعداد زیادی از این فایل‌ها را، با تنوع بالا، ذخیره می‌کنند.
علاوه بر این، شاید برایتان جالب باشد بدانید که کمپانی انجین (Enjin) با همکاری صرافی بایننس، NFT هایی ایجاد کرده است که در مناسبت‌های خاص لانچ می‌شوند. این طرح‌ها را با سرچ عبارت binance collectibles میتوانید در تصاویر گوگل مشاهده کنید.
Binance collectibles
Binance collectibles for christmas
پروژه‌هایی که بر اساس توکنهای NFT هستند
همانطور که حدس می‌زنید، پروژه‌هایی بر اساس توکنهای غیر قابل معاوضه شکل‌گرفته‌اند. از این پروژه‌ها می‌توانیم به تتا (theta) ، چیلیز (chiliz)، کریپتو کیتیز (crypto kitties)، اکسی اینفینیتی (Axie infifnity) و … اشاره کنیم.
کدام کیف پول‌ها از توکنهای NFT پشتیبانی می‌کنند؟
همانطور که احتمالاً تا الان حدس زده‌اید، توکنهای NFT هم مانند توکنهای قابل معاوضه و سایر رمزارزها دارای یک آدرس مشخص هستند. این یعنی شما میتوانید توکن‌ها NFT خود را بر روی کیف پول دیجیتال شخصی خود ذخیره‌سازی کنید. از کیف پول‌هایی که از توکنهای NFT پشتیبانی می‌کنند می‌توانیم به تراست والت (trust wallet) و کیف پول های سخت افزاری لجر (ledger) و ترزور (trezor) اشاره کنیم.
کیف پول‌های مخصوص NFT
و در آخر
توکنهای NFT روزبه‌روز محبوبیت بیشتری پیدا می‌کنند و بیشتر در دنیای کریپتوکارنسی‌ها جای خود را باز می‌کنند. پس به همین دلیل می‌توان آیندهٔ روشنی را برای آنها متصور شد؛ همانطور که تا اینجای کار هم بسیار خوب پیش رفته‌اند. همانطور که در دنیای حقیقی سرقت صورت می‌گیرد، سرقت‌ها و کلاهبرداری‌های دیجیتالی هم در فضای مجازی ممکن است صورت بگیرند.
امنیت شبکه‌های بلاک چین با اینکه بالاست اما امکان کلاهبرداری در آن صفر نیست. پیشنهاد ما این است که بیشتر از آنکه نگران کلاهبرداری باشید، بهتر است از آدرس دیجیتالی NFT خود به‌خوبی محافظت کنید تا آن را گم نکنید. زیرا در این صورت امکان بازیابی دوباره آن تقریباً غیرممکن خواهد بود.
ما تمام اطلاعاتی را که راجع به NFT ها در دسترس داشتیم را برای شما در این مقاله جمع آوری کردیم. امیدواریم که این مطلب برای شما مفید بوده باشد.
