فورک (Fork)؛ اتفاقی خوب یا بد برای یک شبکه بلاک چین
این روزها کمتر کسی را می‌توان پیدا کرد که در مورد ارزهای دیجیتال چیزی نشنیده باشد و از معاملاتی که در این بازار انجام می‌شوند، بی اطلاع باشد. اما کسی در این بازار می‌تواند موفق‌تر باشد که بتواند در بازار کریپتو عمیق شود و در مرحلهٔ اول به صورت تئوریک این بازار را به خوبی بشناسد. دنیای ارزهای دیجیتال دارای یک زبان مخصوص به خودش است که شما تا الفبای این زبان را بلد نباشید، نمی‌توانید به‌خوبی با این دنیا آشنا شوید. در این زبان، اصطلاحاتی هم وجود دارد که شما با آشنایی با این اصطلاحات می‌توانید بسیار دقیق‌تر از دنیای کریپتوکارنسی سر در بیاورید.
ما در این مقاله قصد داریم به یکی از این اصطلاحات به نام فورک (Fork) بپردازیم و بررسی کنیم که آیا این مفهوم بار منفی برای یک رمز ارز پایه دارد یا مثبت؟ اگر به مطالعه در این مورد علاقه دارید، پیشنهاد می‌کنیم این مقاله را از دست ندهید.
فورک‌های بلاک چین چه چیزهایی هستند؟
فورک Fork در اصطلاح به چه معناست؟
فورک (Fork) یا فورکینگ (Forking) در لغت به معنی انشعاب است. در اصل یک اصطلاح نرم افزاری است که به معنای آپدیت شدن یک نرم افزار یا تقسیم شدن یک پروژه به چند نسخه جدید است. این آپدیت شدن هم می‌تواند با نسخهٔ قبلی سازگار باشد هم می‌تواند ناسازگار عمل کند. این اصطلاح برای نرم افزار های متن باز و اوپن سورس به کار میرود.
این نسخه‌های جدید که از دل پروژه اصلی بیرون آمده‌اند، با استفاده از کد منبع، یک پروژهٔ جدید را به وجود می‌آورند که ویژگی‌هایشان در بعضی موارد با منبع اصلی یکسان است. اما تغییراتی کلی در آنها به وجود می‌آید و بدین ترتیب برنامه‌هایی جدید متولد می‌شوند.
معنای فورک در شبکه بلاک چین
زمانی که پروتکل یا بلاک چین یک رمز ارز به‌روزرسانی و آپدیت می‌شود، می گوییم در این پروتکل، فورک انجام گرفته است.
همان‌طور که احتمالاً میدانید ایجاد تغییر در اطلاعات ثبت شده یک بلاک چین غیر ممکن است. حالا اگر لازم باشد که تغییراتی در زمان استخراج یک بلاک یا اندازه بلاک یا … انجام شود، نمی‌توان همان نسخه را تغییر داد. بلکه باید یک نسخه هارد فورک جدید را از آن به وجود آورد. تمام ارزهای دیجیتال دارای کدهای منبع بازی هستند که می‌توان آنها را توسط توسعه دهندگان بهبود بخشید یا به‌روزرسانی کرد. این کار فقط از طریق ایجاد یک انشعاب یا فورک انجام می‌پذیرد.
در کل در ارزهای دیجیتال دو نوع فورک انجام می‌شود که به جزئی بودن یا کلی بودن تغییر ایجاد شده در شبکه بر می‌گردد؛ یکی هارد فورک و دیگری سافت فورک. در ادامه به تفصیل در مورد آنها صحبت می‌کنیم.
تفاوت هارد فورک و سافت فورک در بلاک چین
-
هارد فورک (hard fork)
بالاتر اشاره کردیم که گاهی نسخه‌های جدیدی که از دل پروژه‌های اصلی بیرون می‌آیند، دیگر با آن سازگاری ندارد یا به اصطلاح (Non-Backward Compatible) هستند. به این نوع فورک، هارد فورک میگویند. این که میگوییم سازگاری ندارند به چه معناست؟ یعنی اینکه نسخهٔ جدید و آپدیت شده، تمام قوانین نسخهٔ اصلی را منسوخ می‌کند و دیگر با آن همخوانی ندارد.
مثلاً وقتی می گوییم در بیت کوین هاردفورک اتفاق افتاده است بدین معناست که یک نسخه جدید از بلاک چین بیت کوین به طور کلی جایگزین آن نسخه قبلی می‌شود. پیاده سازی هارد فورک‌ها، اجباری و دائمی است و تمام کاربران و نودها باید از آخرین ورژن نسخهٔ اصلی استفاده کنند. پس به بیان دیگر تغییرات در هارد فورک تغییراتی اساس و کلی هستند.
بگذارید با یک مثال، مسئله را ساده‌تر کنیم. فرض کنید که شما یک فایل مربوط به ورد آفیس 2019 را در ورد آفیس 2005 باز کنید. از آنجایی که این نسخه هارد فورک نسخهٔ قبلی است، چنینی چیزی ممکن نخواهد شد. زیرا نسخهٔ هارد فورک با نسخه‌های قدیمی سازگاری ندارد. این مثال در مورد یک نرم افزار ساده بود. حالا دقیقاً همین مسئله در دنیای بلاک‌چین‌ها هم رخ می‌دهد.
-
سافت فورک (soft work)
سافت فورک‌ها نسخه‌های آپدیت شده‌ای از یک پروژه متن باز هستند که با کد اصلی و پروژه اصلی سازگاری دارند یا به اصطلاح (Backward Compatible) هستند. یعنی قوانین جدید در مغایرت با قوانین قدیمی نیستند و با آن سازگاری دارند. این نوع از به‌روزرسانی اجباری نیست و می‌تواند حتی موقتی باشد. تغییراتی که در این نوع فورک رخ می‌دهد جزئی و کم است.
فرض کنیم در یک شبکه بلاک چین یک سافت فورک انجام شده است. اگر کاربر به‌روزرسانی را انجام ندهد همچنان تراکنش‌هایش در شبکه تأیید می‌شوند و همچنان می‌تواند در اعتبار سنجی شرکت کند. اما اگر بخواهد کاری مثل ثبت بلاک را انجام دهد، شبکه بلاک او را رد می‌کند. زیرا آپدیت‌ها در این موارد الزامی هستند.
از سافت فورک‌هایی که تابه‌حال انجام شده‌اند می‌توانیم به سافت فورک p2sh که بر روی شبکه بیت کوین ایجاد شد تا قابلیت آدرس‌های چند امضایی را فراهم کند، اشاره کنیم.
دلایل مختلفی که هارد فورک‌ها و سافت فورک‌ها ایجاد می‌شوند.
آیا فورک باید انجام شود؟
فورک‌ها و علی‌الخصوص هارد فورک‌ها به دلایل مختلفی ایجاد می‌شوند که از آنها می‌توانیم به موارد زیر اشاره کنیم:
- افزودن یک ویژگی یا قابلیت جدید به شبکه‌های بلاک چین
- وجود اختلاف در بین اجتماع یک ارز دیجیتال
- وجود اختلاف در مورد امنیت یک شبکه
- وجود اختلاف در مورد سرعت انتقال در یک شبکه
- وجود اختلاف در مورد میزان توزیع یک ارز دیجیتال
- برگشت دادن دارایی‌های از دست رفته به خاطر کلاهبرداری‌های سایبری
چند نمونه از فورک‌ها در تاریخ کریپتوکارنسی
بیت کوین کش (BCH): بیت کوین کش در اصل یک هارد فورک از بیت کوین است و زمانی تشکیل شد که گروهی از توسعه دهندگان می‌خواستند که بلاک‌های جدیدتری را تشکیل بدهند که از بلاک‌های بیت کوین بزرگ‌تر باشد؛ بنابراین یک هارد فورک بر روی بیت کوین انجام‌دادن و ارز بیت کوین کش را به وجود آوردند.
اتریوم کلاسیک (ETC): در سال 2016 یک حملهٔ سایبری عجیب به رمز ارز اتریوم شد. بسیاری از رمز ارزهایی که مردم با دارایی‌هایشان خریداری کرده بودند از دست رفت. قیمت اتریوم افت شدیدی پیدا کرد، اعتماد مردم به این ارز دیجیتال از بین رفته بود و به این راحتی نمی‌شد افرادی را که سرمایه‌های چندمیلیون‌دلاری را از کف داده‌اند را راضی کرد. در همان زمان بود که یک هارد فورک برای اتریوم ساخته شد به نام اتریوم کلاسیک. این ارز دیجیتال جدید هم ضررهایی که به آن افراد وارد شده بود را جبران کرد و هم در مدت کوتاهی توانست رشد بسیار خوبی را تجربه کند و تبدیل به یک نسخهٔ کم نقص از اتریوم بشود.
بیت کوین گلد (BTG): این ارز دیجیتال هم هارد فورکی از بیت کوین است. این فورک با هدف حل مشکل مقیاس پذیری بیت کوین وارد بازار شد. بسیاری بر این نظر بودند که ماینینگ بیت کوین تحت‌تأثیر عوامل مختلفی شرایط ناعادلانه‌ای را پدید آورده است. آنها با ارائه الگوریتم‌های جدید برای ماینینگ بیت کوین، انشعاب دیگری از بیت کوین به عنوان بیت کوین گلد ایجاد کردند که استخراج بیت کوین در آن، در فضای غیر متمرکز تری و با تعداد کاربران بیشتری انجام می‌شود.
از دیگر فورک‌های متفرقهٔ بیت کوین می‌توانیم به می‌توان به Bitcoin Diamond،Bitcoin Dark ،Bitcoin Unlimited،Bitcoin XT و… اشاره کنیم.
اتریوم کلاسیک؛ هارد فورک شبکه اتریوم
نتیجه گیری
فورک زمانی رخ می‌دهد که توسعه دهندگان یک پروژه یا کاربران یک شبکه بلاک چین تصمیم بگیرند که یک قانون در یک پروتکل را دیگر پیگیری نکنند و قوانین بهتر و به‌روزتری را بر روی یک پروژه پیاده کنند. برخی از افراد فکر می‌کنند که اگر هارد فورکی برای یک رمز ارز ایجاد شود در قیمت ارز اصلی تأثیر می‌گذارد. اما چنین نیست و نگرانی در مورد این موضوع بیهوده است.
ما در این مقاله هر آنچه را که راجع به فورک‌ها و تفاوتشان با یکدیگر جمع آوری کرده بودیم را در این مقاله با شما به اشتراک گذاشتیم. امیدواریم که خواندن این مطلب برای شما مفید واقع شده باشد.
