بیت‌کوین اولین ارزی بود که به بازار ارز دیجیتال معرفی شد. این ارز دیجیتال امروزه یکی از محبوب‌ترین ارزهای این بازار محسوب می‌شود. ارزهای کمی توانسته‌اند رقیبی برای بیت بیت‌کوین به‌حساب بیایند. البته بیت‌کوین این حجم از محبوبیت را بدون تغییر به دست نیاورده است و مزایای آن از زمانی که به بازار ارز دیجیتال معرفی شده است آپدیت شده‌اند. یکی از این آپدیت‌ها، تپروت است. در این نوشتار به بررسی تپروت بیت‌کوین و تغییرات بیت‌کوین در این آپدیت می‌پردازیم.
تپروت چیست؟
اگر تا حدودی با نحوة کارکرد شبکه‌های بلاک‌چینی، به‌خصوص شبکة بیت‌کوین آشنا باشید، میدانید که بیت‌کوین یک بلاک‌چین متن‌باز و عمومی است. این به این معنی است که تراکنش‌های ثبت شده در بلاک‌چین برای عموم قابل نمایش است. به‌خاطر همین می‌توان گفت که شبکه بیت‌کوین، یک شبکه نیمه‌خصوصی است و این امر برای بسیاری از کاربران می‌تواند مشکل‌ساز باشد.
تاکنون بسیاری از کاربران می‌توانستند با استفاده فناوری‌هایی مثل کوین جوین (Coin Join) و کوین مکس (Coin Max) میزان حریم خصوصی را در تراکنش‌های خود افزایش دهند، بااین‌حال استفاده از فناوری‌های گفته شده، مشکلاتی مثل هزینه کارمزد و سرعت تراکنش‌ها را به همراه دارد. به‌خاطر مشکلات ذکر شده، تکنولوژی تپروت که می‌توان به آن به چشم یک سافت فورک نگاه کرد، برای اولین‌بار در سال 2018 توسط برنامه‌نویسی به نام گرگوری مکسول پیشنهاد شد. تپروت یک سافت فورک است که باهدف افزایش حریم خصوصی و حل مشکلات مربوط به تراکنش‌های چند امضایی وارد شبکة بیت‌کوین شد.
در بلاک‌چین بیت‌کوین، کاربران می‌توانند از ویژگی‌های مختلفی از جمله تراکنش‌های چند امضایی و قفل ساعتی (Timelock release) استفاده کنند. مشکل این جاست که متفاوت بودن تراکنش‌های یاد شده در دیتابیس عمومی بیت‌کوین برای عموم قابل‌مشاهده است که این امر باعث نگرانی بسیاری از معامله گران حرفه‌ای می‌شود.
با پیاده‌سازی تپروت بیت‌کوین، تراکنش‌ها با ویژگی‌های منحصربه‌فرد در دیتابیس پنهان می‌شوند و درواقع این تراکنش‌های پیچیده، به‌صورت یک تراکنش عادی p2p در بلاک‌چین نمایان می‌شوند. در نتیجه موفقیت در پیاده‌سازی آپدیت تپروت (Taproot) یک پیروزی بزرگ برای کاربران طرف‌دار حریم خصوصی به‌حساب می‌آید.
آپدیت تپروت باعث بهبود ویژگی‌های بیت‌کوین می‌شود.
آپدیت تپروت چه کاری انجام می‌دهد؟
در این به‌روزرسانی درواقع سه ایدة بهبود شبکه برای بیت‌کوین (BIP) پیاده‌سازی می‌شود. این سه ایده عبارت‌اند از: تجمیع امضا (Schnorr Signatures)،تپ اسکریپت (Tapscript) و تپروت (Taproot).
اگرچه که هر سه این آپدیت‌ها با اسم کلی آپدیت تپروت معرفی می‌شوند اما این BIPها درواقع، BIP340،BIP341 و BIP342 هستند که به‌طورکلی با اسم BIP تپروت معرفی می‌شوند. هدف بیت‌کوین در این به‌روزرسانی کارآمدتر شدن، انعطاف‌پذیری بیشتر و اضافه‌کردن ویژگی‌های حریم خصوصی در انتقال تراکنش‌ها می‌باشد.
مزایای تپروت
توسعه بیشتر در حوزه اپلیکیشن
قراردادهای هوشمند، قراردادهای دیجیتال خودکاری هستند که مفاد و نحوه اجرای آن ها به‌صورت کد یا اسکریپت نوشته می‌شود. بیت‌کوین به طور معمول ارتباطی با قراردادهای هوشمند ندارد اما از ویژگی‌هایی برخوردار است که امکان ایجاد قراردادهای هوشمند بومی را در آن فراهم می‌کند.
تراکنش‌های بیت‌کوین را می‌توان برای پرداخت‌های زمان‌بندی‌شده برنامه‌ریزی کرد تا هر زمان که شروط لازم تأمین شد و مفاد قرارداد به اجرا درآمد، این پرداخت‌ها انجام شوند. قراردادهای هوشمند بیت‌کوین در حال حاضر هم در کیف پول‌های چند امضایی استفاده می‌شوند. همین قرار دادها هستند که تراکنش‌های لایتینگ را ممکن می‌کنند یا واحدهای بیت‌کوین را برای مدت‌زمان معینی قفل می‌کنند تا مطمئن شویم که بیت‌کوین‌ها در طی این زمان خرج نمی‌شوند.
مشکلی که تا به امروز وجود داشته این است که ایجاد چنین قراردادهای هوشمندی در بلاک‌چین بیت‌کوین، پرزحمت و پرهزینه است. علاوه بر این، اگر کاربری بخواهد یک تراکنش پیچیده بیت‌کوین را ارسال کند باید اسکریپت را به‌صورت جداگانه در هر ورودی تراکنش قرار دهد.
هنگامی که آن اسکریپت‌ها اجرا شوند، همه مفاد قرارداد از جمله مفادی که اجرا نشده‌اند، آشکار خواهند شد. به همین دلیل، تراکنش‌هایی که قراردادهای بیت‌کوین را شامل می‌شوند، حاوی داده‌های زیادی بوده و از منظر حریم خصوصی مناسب نیستند.
اما تپروت در این زمینه چه کمکی می‌کند؟ تپروت اجرای اسکریپت‌های بیت‌کوین را به مراحل کوچک‌تر تقسیم می‌کند و باعث می‌شود فقط اسکریپتی که اجرا شده، قابل‌مشاهده باشد. از همین طریق، به‌روزرسانی تپروت، قراردادهای هوشمند بیت‌کوین را بهینه‌تر و کاربردی‌تر می‌کند.
با کمک آپدیت تپروت حریم خصوصی در بیت‌کوین بهتر حفظ می‌شود.
تجمیع امضاها Schnorr Signatures
در شکل فعلی بیت‌کوین قراردادهای هوشمند به فضای زیادی برای ذخیره در بلاک‌چین نیاز دارند. ازآنجاکه هزینه‌های معامله تابعی از میزان فضایی است که معامله می‌خواهد در یک بلوک اشغال کند، ایجاد قراردادهای هوشمند در بیت‌کوین بسیار گران است. دلیل این امر این است که چنین معاملات پیچیده‌ای باید کلیه کلیدهای عمومی مرتبط با هرگونه قرارداد هوشمند را به هم‌پیوند دهد.
تپروت کلیدهای عمومی کاربران شرکت‌کننده در یک قرارداد هوشمند را ترکیب کرده و یک کلید عمومی جدید ایجاد می‌کند. سپس این کلید می‌تواند یک امضای منحصربه‌فرد ایجاد کند که فقط برای آن ترکیب خاص آدرس امکان‌پذیر است. این امضاهای دیجیتالی Schnorr نام دارند که توسط ریاضی دادن آلمانی Claus Schnorr در دهة 1970 اختراع شده است.
این امضاها دو مزیت دارند: 1- آن ها کلیدهای عمومی کاربران فردی را در هر قرارداد هوشمند پنهان می‌کنند، به این معنی که فقط کلید عمومی ترکیبی منحصربه‌فرد در بلاک‌چین قابل‌مشاهده است.2- آن ها به‌شدت مقدار فضای موردنیاز در هر بلوک برای ایجاد قراردادهای هوشمند را کاهش می‌دهند. هم چنین ذکر این نکته نیز خالی‌ازلطف نیست که امضای کوچک‌تر هزینه‌های کمتری هم نیاز دارد و قطعاً این مسئله برای کاربران بیت‌کوین خوشایند است.
کاهش انعطاف‌پذیری تراکنش‌ها
یکی دیگر از مزایای تپروت این است که باعث می‌شود تراکنش‌ها به‌اندازة قبل “انعطاف‌پذیر” نباشند. انعطاف‌پذیری امضاها یعنی از لحاظ فنی امکان تغییر دادن امضای یک تراکنش قبل از تأیید شدن آن وجود داشته باشد. کسی که این کار را انجام می‌دهد، می‌تواند وانمود کند تراکنش هرگز اتفاق نیفتاده و در نتیجه، شبکه بیت‌کوین در معرض مشکل دو بار خرج کردن (Double-Spending) قرار می‌گیرد که می‌تواند صحت و سلامت دفتر کل توزیع شده (بلاک‌چین) را با مشکل مواجه کند.
آپدیت تپروت با خود ریسک‌هایی نیز به همراه دارد.
ریسک‌های تپروت
این آپدیت کاملاً بدون ریسک نیست و خطراتی با خود به همراه دارد:
- نرخ پذیرش این به‌روزرسانی پایین است که نشان می‌دهد کاربران بیت‌کوین علاقه‌ای به‌اضافه شدن هیچ‌چیز جدیدی به بیت‌کوین ندارند.
- نرخ پذیرش پایین، مزایای احتمالی حریم خصوصی را منتفی می‌سازد.
- طرح امضای جدید ممکن است “مقاومت کوانتومی” کمتری نسبت به طرح فعلی داشته باشد.
- احتمال دوپاره شدن جامعه بیت‌کوین به دلیل اختلاف‌نظر دربارة ارتقای تپروت وجود دارد
کلام آخر
باتوجه‌به ویژگی‌هایی که تپروت دارد در طولانی‌مدت می‌تواند تأثیرات بسیار مثبتی روی بیت‌کوین بگذارد. در این نوشتار سعی شد این آپدیت به طور جامع معرفی شود. بدیهی است که هرگونه سرمایه‌گذاری در بازار ارز دیجیتال نیازمند کسب آگاهی و مشورت با متخصصین این زمینه دارد
